De afgelopen jaren filmde documentairemaker Jessica Villerius de veroordeelde Clinton talloze keren in de dodencel in Texas, waar ze alleen met hem mag praten als hij in een stalen constructie en achter glas plaatsneemt. Hun eerste gesprek was bijna 4 jaar geleden, hun laatste enkele weken voor uitzending van deze documentaire.

Op 24 en 25 november 2001 vinden er twee moorden in Texas plaats. Er worden 4 jonge jongens in de leeftijd van 18 tot 22 jaar gearresteerd: David, Mark, Darnell en Clinton. De eerste drie vormen een groep hechte vrienden. Clinton, net 18 jaar en de jongste van het stel, kennen ze nog niet zo lang. Na hun arrestatie getuigen de drie vrienden dat Clinton de schutter was in beide zaken. Clinton weet niet wat zij hebben verklaard maar besluit dat hij niet met de politie praat zonder advocaat. ‘Vanwege de cultuur waarin ik opgroeide: ik ging de mensen waarmee ik was, niet verraden.’

Niet wetende dat de andere drie een deal met Justitie hadden gesloten in ruil voor strafvermindering, houdt hij vol dat hij niets wil verklaren. In de rechtszaal komt dat als een boemerang terug: omdat hij niet getuigt zal de jury nooit zijn verhaal horen. De drie jongens passen hun verklaringen ontelbare keren aan, leggen tegenstrijdige verklaringen af en forensisch bewijs wordt niet getest, niet aan de jury voorgehouden of ‘raakt zoek’. Desondanks krijgt Clinton een vernietigend oordeel van de jury te horen: schuldig. Hij wordt ter dood veroordeeld. Twee van de drie jongens geven achteraf toe dat ze een deal hebben gesloten. Een van hen getuigt onder ede het schot in de eerste zaak te hebben gelost, de ander vertelt in de gevangenis aan medegedetineerden dat hij de echte dader in de andere moordzaak is. Het verandert niets aan Clinton’s lot: hij kan iedere dag een datum voor zijn executie krijgen.

Een nieuw team van advocaten is een race tegen de klok begonnen om Clinton’s zaak opnieuw voor de rechter te krijgen, maar tijd lijkt de grootste vijand en de staat Texas is weinig onder de indruk van nieuwe bewijzen. Aan Jessica Villerius vertelt Clinton welke verkeerde beslissingen hij heeft gemaakt en legt hij minutieus uit wat er volgens hém is gebeurd die fatale dagen na Thanksgiving 2001.

Villerius test vervolgens alle mogelijke scenario’s en komt tot een verrassende constatering. Daarmee confronteert ze face to face een van de andere verdachten in de zaak, die een straf van 30 jaar uitzit in een maximaal beveiligde gevangenis elders in Texas.

Jessica Villerius: ‘Deze film is geen manifest om Clinton Young te redden uit de dodencel of om aan te tonen dat hij onschuldig is, maar laat zien hoe bepaalde omstandigheden in je leven kunnen leiden tot onbegrijpelijke situaties waarin alleen maar slachtoffers vallen. Maar het toont ook aan dat een slechte beslissing je niet per se een moordenaar hoeft te maken. Alles samengevat wordt duidelijk dat je in de VS veroordeeld kunt worden zonder enig tastbaar bewijs, alleen maar op basis van verklaringen van derden, die zelf iets te verliezen hebben als ze het níet doen. Dat vind ik het meest beangstigend in deze zoektocht.’

Deal met de dood laat zien hoe Clinton opgroeide. Villerius gaat langs bij zijn moeder,  een groot deel van zijn familie en medegedetineerden. Het laat de rauwe kant van het verdriet van familie van een terdoodveroordeelde zien. Clinton’s moeder Carla: ‘Dat is mijn kind, daar in die kooi. Ik zou zonder nadenken zijn plaats innemen als dat zou betekenen dat hij weer thuis zou komen.’

Het is een complexe zaak met ongelooflijk veel details en gevoeligheden, zo realiseert de maker zich. ‘Ik heb me daarom vooral gefocust op de onlogica gedurende het proces, omdat het onmogelijk was de hele zaak met al haar getuigen opnieuw te horen. Ik hoop dat als mensen dit zien, ze zich zullen realiseren: dit had mij of mijn kind misschien ook kunnen overkomen. Het is in die zin wél een aanklacht tegen de doodstraf in het algemeen: Clinton Young wordt straks geëxecuteerd voor iets waar op zijn minst veel twijfel over is en het is een onomkeerbare straf. Hij is straks dood en dan zullen we nooit weten wat er exact is gebeurd omdat er niet voldoende onderzoek is gedaan.’